واژۀ فارسی «اندازه» که از واژه‌ای در زبان ایرانی باستان سرچشمه گرفته است، با ورود به زبان عربی به‌صورت «هندسه» درآمد. سپس طبق قواعد عربی واژۀ «مهندس» بر اساس آن ساخته شد و به شکلی جدید، به فارسی برگشت. مهندس به‌معنی اندازه‌گیر و محاسبه‌گر و کسی که هندسه می‌داند بوده و کاربرد آن را در آثار شماری از شاعران و نویسندگان کهن، ازجمله فردوسی و مولوی و حافظ و بیهقی و ناصرخسرو می‌توان دید.
اما کاربرد مهندس برای مفهومی که امروز در علم جدید استفاده می‌شود، احتمالاً تحت تأثیر ترکی عثمانی است که همین واژه را در برابر engineer به کار می‌برند.
یکی از نخستین مهندسان ایرانی، میرزا رضا تبریزی (مهندس‌باشی)، معمار مدرسۀ دارالفنون است که بیش از دویست سال پیش برای تحصیل به خارج از ایران اعزام شد.
۵ اسفند «روز مهندس» مبارک.
