بیضا اردبیلی
تاريخ : نوزدهم آذر 1399 ساعت 11:52   کد : 136
بیضا اردبیلی
 
میرزا صادق از شاعران بزرگ معاصر متولد 1226 شمسی در اردبیل متخلص به بیضا از شاعران معاصر اردبیل است. در سال 1226 شمسی در اردبیل متولد گردید. او شغل تجارت داشته و به وارد و صادر نمودن پوست بره اشتغال می‌ورزید. طبع شعر قوی و مطالعات زیادی داشته است. اشعارش غالبا به زبان ترکی و در مدایح و مرثیه سرایی اهل بیت بوده است. در گفته‌هایش ذوق عرفانی به چشم می‌خورد. و به گفته یکی از نوادگانش خود بیضا در ایام بیماری مشرف به موتش سروده‌هایش را که با مرکب نوشته شده بوده است در ظرف آبی ریخته وشسته است. با این حال جسته گریخته ازاشعار او در یادداشتهای دیگران باقی مانده است. دو بیت زیر نمونه‌ای ازاشعار ترکی اوست. بیضاء در نفسیر قرآن شریف، نهج‌البلاغه و آثار گرانپایه متقدمین از قبیل‌: سنائی، عطار، خاقانی، سعدی، حافظ، مولوی، فضولی و سایر قلمداران عرصه شعر و ادب و عرفان مطالعات عمیقی داشته، در کنار این ذخایر و گنجینه‌های فناناپذیر علوم بیان و کلام، عروض و بدیع و قافیه، فلسفه و منطق و النهایه آنچه را که در پرورش روح بلند یک شاعر عارف ضرورت دارد به خوبی فرا گرفته است. می‌گویند مرحوم بیضاء به دلیل احاطه به علوم اسلامی و مسائل فقهی، گاهی اوقات وکالت اشخاص را قبول و در دعاوی مطروحه در محاکم از حقوق موکلین خود دفاع می‌کرده است.

دیوان شعر استاد با نام (کلام بیضای اردبیلی) در 510 صفحه از سوی تنی چند از علاقمندانش گرد آوری و با همت هیأت اردبیل شناسی و صندوق قرض الحسنه مهدیه با یک پیشگفتار و سه مقدمه در خرداد سال 74 چاپ و منتشر گردید.

بیضا در سال 1301 شمسی در زادگاهش اردبیل در سن 75 سالگی دعوت حق را لبیک گفت، جسمش در شهیدگاه بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی (آرامگاه شهدای جنگ چالدران) به خاک سپرده شد و روحش به ملکوت اعلی پیوست.

بیر سوسوزدان قوریان لبلری سو یاد ائیلر

گئجه نی صبحه کیمی سو اودو فریاد ائیلر

گزر آواره ویرار باشنی داشدان داشه

ناله ائیلر دالیدان ذبح اولونان بیر باشه

بلی لازیمدی گرک شیعه اولان آغلاشه

گر چه آغلاشماقا بیگانه لر ایراد ائیلر

گوزؤن یاشنی جاری ایله کم اولما سودان

او تباکا وجب الجنته آئیل یوخودان

لخته لخته اورگی شیعه اولانون اولو قان

گئجه لر یاتماز حسین آدینی اوراد ائیلر

سینوی چاک ایله آغلا زن ثکلالرتک

اولما بیچاره تماشاچی او اعدا لرتک

غوطه‌ویرقانینا سنده او شهدا لر تک

سنی مانع گورک هانسی ایوی برباد ائیلر

نجه خاموش اوتورورتشنه لب آقاسی اولن

بوینی چینینده گرک آغلیا مولاسی اولن

اولو مجنون دولانار ر چولری عباسی اولن

باش آچیق کوچه و بازاره دوشوب داد ائیلر

زینب غم زدیه گر ساق اولیدی عباس

عالم اولسیدی عدو ایتمزیدی ذره هراس

قویمادی شمر حسینه او خانم دوتسون یاس

بو قدر ظلمی نه فرعون نه شداد ائیلر

 آتام آنام سنه قربان ابا عبدالله

معاویه اوغلی سنه ائیلدی ثابت نه گناه

اؤلدوروب تشنه سنی بیلمدی قوم گمراه

اؤلدورنلر سنی پیغمبره بیداد ائیلر

یاندیران بیر اودون آدیدی محرم نامه

نقدر شرح اولونا یئتمییه‌جک اتمامه

آغلیانلار بو شه بیکس و تشنه کامه

قارداشی الده اولن باجیه امداد ائیلر

گؤردو کول اوسته حسینین قویوب اعدا باشنی

گلدی افغانه آچیب حضرت زهرا باشنی

اوخشاییب آغلادی اؤپدو کی او زیبا باشنی

او باشون عشقی بیزی نالیه موعتاد ائیلر

ویرار هر کیمسه حسین دامه‌نینه چنگ امید

گر شقی سه اولار آخر نفسینده او سعید

خواه جامه اولا بیضا سیه خواه سپید

پیر کامیل اونو بیر لحظه ده ارشاد ائیلر

***

تا آتش اشراره حسین خئیمه‌سی یاندی

گون باتدی، عدو یاتدی، شفق قانه بویاندی

فریاد و فغان جوهر ذراته داغیلدی

آوای حسین وای اودو هر یاندا عیاندی

بو ماتم عظماییده لاهوتیله ناسوت

حیراندی، پریشاندی و انگشت به دهاندی

تنها نه قرا پوش اولوب کعبه بو غمده

ناقوس کلیساده ده فریاد و فغاندی

خون حقق و ناحقق توکولوب کرببلایه

شرحی مرج البحر و لایلتقیان دی

تکفیر ایلمه گر دیسم الله حسین دور

واللهی و بالله،  او همین و بو هماندی

من چکمرم ال دامن شاه شهدا دن

شاه شهدا دامنی ما فوق جناندی

ایکاش اولا بیضا سر کویینده غباری

هر چند کی بیضا ید بیضای زماندی